Nghệ thuật trong mắt của Hegel
Nghệ thuật trong tai mắt Hegel Nhà triết học Hegel (1770-1831) cách đây 2 thế kỷ có viết triết lý nghệ thuật (thẩm mỹ học). Nghe nói các sinh viên văn chương phải học về mỹ học của Hegel, tuy nhiên chẳng mấy ai hiểu ông ta nói cái gì. Bởi vì Hegel có tiếng là viết khó hiểu, đến mức nhà triết học Schopenhauer (1788-1860) phê phán tác phẩm của Hegel là “một đống bùng nhùng lắm chữ mà ít nội dung”, và ngày nay trong giới triết học người này vẫn bảo người kia là hiểu sai Hegel. Ở đây tôi thử trình bầy lại một vài quan điểm chính (trong cả một núi quan điểm) của Hegel, và những giới hạn trong tư tưởng của Hegel về nghệ thuật, theo các tài liệu tôi tham khảo được. (Tôi không có dủ sức đọc bản gốc, mà đọc lại những tài liệu giải thích là chính. Trong khoa học thì đây là việc bình thường: khi học mấy ai học tài liệu gốc khám phá ra định luật gì đó, mà là đọc sách hiện đại đã tổng hợp lại các kiến thức và viết lại nó một cách dễ hiểu hơn theo ngôn ngữ hiện đại. Không đọc tài liệu gốc là một ...